Origineel bericht van Acces to Medicine Foundation
In de zoektocht naar nieuwe medicijnen en vaccins die
topprioriteit hebben voor mensen in ontwikkelingslanden, blijkt dat vijf
farmaceutische bedrijven zich hiervoor het meeste inzetten - en dat ze zich
concentreren op slechts vijf ziektes.
Wat doen de 20 grootste farmaceutische bedrijven om de
toegang tot medicijnen te verbeteren in ontwikkelingslanden? De Access to
Medicine Index 2018, die dinsdag werd gepubliceerd en gebaseerd is op
onafhankelijk onderzoek, laat de ranglijst zien. Takeda is de snelste stijger
en gaat van een 15e naar de 5e plaats. GSK gaat opnieuw aan de leiding en
Novartis klimt naar de 2e plek, net voor Johnson & Johnson en Merck KGaA,
waarmee de kopgroep voor dit jaar compleet is.
De vier koplopers zijn samen met Sanofi, op de 6e plaats,
goed voor 63% van wat er aan onderzoek en ontwikkeling wordt gedaan rond
essentiële medicijnen en vaccins.
“Het feit dat een handvol bedrijven het overgrote deel van
de meest urgente R&D voor zijn rekening neemt maakt duidelijk hoe precair
deze situatie is. Als ook maar één van de spelers zich terugtrekt, heeft dat
een enorme impact.” Dat zegt Jayasree K. Iyer, algemeen directeur van de Access
to Medicine Foundation. “Als meer bedrijven hun voorbeeld zouden volgen, zou de
situatie minder kwetsbaar worden.”
Uit de Index blijkt dat de farmaceutische branche zich
voornamelijk richt op vijf ernstige ziektes. De helft van alle
R&D-gerelateerde activiteiten is gericht op malaria, HIV/AIDS, tuberculose,
de ziekte van Chagas en leishmaniasis. Deze vijf ziektes staan hoog op de
prioriteitenlijst van de internationale gemeenschap en internationale fondsen
investeren in onderzoek en ontwikkeling. De Wereldgezondheidsorganisatie en
andere partijen hebben in totaal 45 ziektes op de prioriteitenlijst staan.
Uit het onderzoek blijkt dat publiek-private samenwerkingen
het merendeel van de R&D rond prioriteitsziektes voor hun rekening nemen.
Toch zijn er ook een paar bedrijven die dit soort onderzoek doen zonder
financiële push van de gemeenschap. Zo ontwikkelt Merck KGaA nu tests en
medicijnen voor schistosomiasis, een zoetwaterparasiet waar ongeveer 252
miljoen mensen mee zijn besmet.
“Dit toont aan dat bedrijven duidelijk reageren als de
internationale gemeenschap haar prioriteiten op een rijtje heeft”, zegt Danny
Edwards, hoofdonderzoeker voor de Index. “Uit ons onderzoek blijkt dat dit niet
alleen geldt voor R&D, maar ook voor wat bedrijven doen om hun producten
beter toegankelijk te maken zodra ze op de markt komen. Met andere woorden: als
er een concrete stimulans of financiële steun beschikbaar is, gaan meer
bedrijven hierin investeren, met name in gebieden met weinig commercieel belang.”
Vooruitgang in de laatste twee jaar
De Index legt bedrijven langs de meetlat op zeven onderdelen
van hun bedrijfsvoering die van belang zijn als het gaat om toegang tot
medicijnen.
In het algemeen worden de farmabedrijven er steeds beter in
om hun medicijnen voor arme mensen beschikbaar te maken. Drie bedrijven hebben
sinds de vorige Index (uit 2016) nieuwe of scherpere access-strategieën
geformuleerd. Vijf zetten zwaarder in op businessmodellen die zich
uitdrukkelijk richten op mensen met te weinig toegang tot medicijnen. Ook zijn
bedrijven transparanter over waar hun medicijnen gepatenteerd zijn, wat weer
waardevolle informatie is voor internationale inkopers. Bovendien blijken
bedrijven hun prijsstrategieën steeds beter af te stemmen op wat mensen uit
verschillende bevolkingsgroepen kunnen betalen.
En toch blijven de resultaten op sommige punten achter. Om
een voorbeeld te noemen: hoewel bedrijven hun prijsstrategieën aanpassen om
meer producten beter betaalbaar te maken, passen ze dit in maar weinig landen
daadwerkelijk toe, meestal alleen in opkomende markten zoals China en Brazilië.
Of denk aan alle aanbevolen HIV/AIDS-medicatie, die dankzij het verlenen van
licenties nu in betaalbare merkloze varianten geproduceerd en gedistribueerd
wordt maar alleen wordt ingezet bij HIV/AIDS en hepatitis C, terwijl we daarmee
ook andere ziektes kunnen behandelen.
De bedrijven hebben voor prioriteitsziektes meer projecten
in de R&D-pijplijn dan twee jaar geleden. Sinds de vorige Access to
Medicine Index zijn minstens 66 geneesmiddelen uit de R&D-pijplijn op de
markt gekomen. Dit zijn middelen voor 14 van de ziektes binnen de Index,
waarvan de helft gericht is op de behandeling van kanker. En er zijn meer
voorbeelden:
-Drie nieuwe pillen die ieder afzonderlijk de zes
belangrijkste genotypen van hepatitis C kunnen genezen. Gilead heeft licenties
verstrekt aan 11 fabrikanten in India, waardoor zij twee van deze medicijnen
als merkloze varianten kunnen produceren en distribueren in 105
ontwikkelingslanden.
-Een kindvriendelijke kauwtablet tegen worminfecties, waar
op dit moment naar schatting 795 miljoen mensen mee besmet zijn. Johnson &
Johnson heeft beloofd tot 2020 ieder jaar gratis 200 miljoen doses beschikbaar
te stellen.
65% wereldwijde kankersterfte in ontwikkelingslanden
Kanker maakt steeds meer slachtoffers in
ontwikkelingslanden, waar nu zo’n 65% procent van de wereldwijde kankersterfte
plaatsvindt. Dit jaar brengt de Index voor het eerst in kaart wat bedrijven
doen om kankerpatiënten meer toegang te geven tot de medicijnen en
diagnostische hulpmiddelen die ze nodig hebben. Daarbij ligt de focus op de 72
producten die volgens de WHO van cruciaal belang zijn voor alle
gezondheidszorgsystemen. Novartis heeft hierin het grootste aandeel en is onder
andere goed voor de helft van alle kankermedicijnen waaraan ook een plan is
gekoppeld om toegankelijkheid te verbeteren.
In R&D wordt veel minder vooruitgedacht over
toegankelijkheid van producten voor kanker dan voor infectieziektes. Ter
vergelijking: als een product in een vergevorderd stadium van ontwikkeling is,
is er bij infectieziekten in 54% van de gevallen een plan om toegankelijkheid
te bevorderen. Bij kanker is dat maar 5%.
“Er zijn enorme stappen gezet op het gebied van
wereldgezondheid in de afgelopen decennia en alle farmaceutische bedrijven die
we analyseren komen op dit punt in actie. Maar om medicijnen echt voor iedereen
bereikbaar te maken, moeten we meer bedrijven aan tafel brengen én aan tafel
houden.” Jayasree K. Iyer, algemeen directeur van de Access to Medicine
Foundation.
Over de Access to Medicine Foundation: De Access to Medicine
Index onderzoekt 20 grote research-gedreven farmaceutische bedrijven met
producten voor aandoeningen die een hoge ziektelast veroorzaken in
ontwikkelingslanden. De Index rangschikt deze bedrijven op basis van hun
inspanningen om meer mensen toegang te geven tot medicijnen en kijkt daarbij
naar zeven onderdelen van de bedrijfsvoering. Zo komt aan het licht wat de best
practices zijn, waar vooruitgang wordt geboekt en op welke punten dringend
actie ondernomen moet worden. De tweejaarlijkse Index is een uitgave van de
Access to Medicine Foundation, een onafhankelijke non-profit organisatie die
gefinancierd wordt door de Britse overheid (UK AID), het Nederlandse Ministerie
van Buitenlandse Zaken, het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport en de Bill & Melinda Gates Foundation.
Bron: ANP Pers Support
Reacties
Een reactie posten